Wat houdt dit experiment in?
De onderzoeksvraag van theatermaker Brecht Hermans van theatergroep Babel is: Hoe kan theatermaker Brecht samen met acteurs met een beperking een theater-les voor leerlingen van een middelbare school bedenken, waarbij de acteurs met een beperking niet alleen acteur, maar ook docent zijn. En hoe kan je in zo’n theater-les de leerlingen interesseren voor inclusief theater en met hen in gesprek gaan over maatschappelijk thema’s?
De theaterlessen worden als gevolg van de corona maatregelen online uitgevoerd. Onderzoekers Mieke Cardol en Tineke Boomstra volgen het onderzoek. Tineke interviewt ook docenten en leerlingen van de school.
Het blijkt goed te werken dat Brecht een stapje terug te doet als maker. Tijdens het maakproces ontstaat hierdoor een prettige, gelijkwaardige samenwerking. Dit komt ook door het online werken, waarin sommige acteurs met beperking vaardiger blijken te zijn dan Brecht. Brecht ontdekt dat het desondanks lastig is om de acteurs met beperking hun gang te laten gaan, dat het toch wel een groot doel is de acteurs mede-docent te maken.
Bij inclusief theater is het belangrijk om als theatermaker een stap terug te doen en acteurs ruimte te geven. Tegelijkertijd moet je ook duidelijk zijn over wat je van de acteurs verwacht.
Geluidsfragmenten
Brecht: “en stapje terug doen qua kennis als maker kan die gelijkwaardigheid helpen, waardoor eenzelfde startpositie ontstaat, merkte ik.”
Maakproces en Artistiek vakmanschap
Brecht: “Oefeningen op hoe stellen we vragen en wat voor vragen moeten we dan stellen, en die zijn we dan eerst samen gaan zoeken met elkaar. Een concreet voorbeeld: dan deden we een evaluatie waarbij de ene speler vragen moest stellen aan de ander en dan die speler weer aan een ander. En al die vragen die verzamelden we dan daarna ook weer bespreken, wat zijn de goede vragen om in de klas te stellen. Dus op dat vlak heb ik vooral heel erg stilgestaan bij wat doen we als docent in zo’n atelier, welke vragen zijn goed en wat willen we weten van de leerlingen en wat is ook het doel van het atelier. Eigenlijk de kennis die ik normaal als docent in mijn achterhoofd heb, en de spelers alleen uitvoeren, die heb ik heel uitvoerig met de spelers gedeeld.”
Brecht: “Over de balans en ruimte laten of nemen. Mogelijk is de sleutel dat ik dat dan toch meer zou moeten benoemen naar de spelers toe, dat die ruimte daar is en hoe zij daar dan op kunnen inspelen. Daar mist misschien dan nog een stuk.”
Interactie met publiek en Educatie
Brecht: “Het hangt ook een beetje af van welke klas het was, als de klas een beetje rumoerig was, waren de spelers weer meer teruggetrokken en als de klas heel open en veilig voelde dan kwamen de spelers ook met meer suggesties.”
Brecht: “Het is heel ambitieus om de spelers mede-docenten te maken.”
Kritiek op zorg en Verwachtingen
Brecht: “Dat er al bepaalde rollen zijn en ook vanuit de zorg, oh deze theatermaker komt met iets, dus ik wacht tot ik een opdracht krijg en ga die dan uitvoeren.”